ÖZELGE BİLGİLENDİRME |
|
TARİH |
12.09.2025 |
SAYI |
2025/175 |
KONU |
Konut Ön Biriktirim Fonu kapsamında Ordu Yardımlaşma Kurumuna( OYAK) yapılan ödemelerin ücret matrahından indirilip indirilemeyeceği hk. |
ÖZELGE TARİHİ |
24.06.2025 |
ÖZELGE SAYISI |
E-84098128-120[63-2022/3]-350439 |
İzmir Defterdarlığı’ nın ‘’ Konut Ön Biriktirim Fonu kapsamında Ordu Yardımlaşma Kurumuna( OYAK) yapılan ödemelerin ücret matrahından indirilip indirilemeyeceği ‘’ hakkındaki özelgesi aşağıdaki gibidir.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, Ordu Yardımlaşma Kurumu (OYAK) üyesi olan eşinizin vefatından sonra 205 sayılı Ordu Yardımlaşma Kurumu Kanununun 17 nci maddesine istinaden Kurumun daimi üyesi sayıldığınız, Konut Ön Biriktirim Fonuna ilişkin aidatınızı aylık olarak ödemeye devam ettiğiniz ve bu Kanunun 35 inci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde daimi ve geçici üyelerden yapılacak aidat tevkifatının gelir vergisinden istisna olduğu hükmüne yer verildiği belirtilerek 205 sayılı Kanunun 17 ve 35 inci maddeleri uyarınca, Temmuz/2020-Nisan/2022 tarihleri arasında ödemiş olduğunuz 5.143,20 TL aidat tutarının, ücret matrahınızın tespitinde indirim olarak dikkate alınıp alınmayacağı ile alınması halinde geriye yönelik vergi indiriminden faydalanıp faydalanamayacağınız hususlarında Defterdarlığımız görüşü talep edilmektedir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun;
- "Ücretin tarifi" başlıklı 61 inci maddesinde, "Ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.
Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı (Mali sorumluluk tazminatı), tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez,
...",
- "Gerçek ücretler" başlıklı 63 üncü maddesinde; "Ücretin gerçek safi değeri iş veren tarafından verilen para ve ayınlarla sağlanan menfaatler toplamından aşağıdaki indirimler yapıldıktan sonra kalan miktardır.
1.657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 190 ncı maddesi uyarınca yapılan kesintilerle, Ordu Yardımlaşma Kurumu ve benzeri kamu kurumları için yapılan kanuni kesintiler,
..."
hükümleri yer almaktadır. .
Buna göre, OYAK'a yapılan kanuni kesintilerin ücretten matrahından indirim konusu yapılabilmesi mümkün bulunmaktadır.
Diğer taraftan, 205 sayılı Ordu Yardımlaşma Kurumu Kanununun;
- 17 nci maddesinde, " Kurumun üyeleri (Daimi ve geçici) aşağıda gösterilmiştir.
a) Türk Silahlı Kuvvetleri kadrolarında görevli bilumum muvazzaf subay sözleşmeli subay, askeri memur, astsubay, sözleşmeli astsubay ve uzman jandarmalar ile emekli maaşı sistemine giren üyeler ve ölümleri halinde sisteme devam etmek isteyen eşleri Kurumun daimi üyeleridir.",
- 23 üncü maddesinde, "Kurumun daimi üyelerinden 21 ve 25 inci maddelerde gösterilen sebepler dışında üyelik vasfını kaybedenlere aidatları iade olunur. Ancak, Kurum üyelik müddetleri üç seneyi geçmeyenlerle geçici üyelere hiçbir aidat iadesi yapmaz.
Konut Ön Biriktirim Fonuna katılan üyelerin birikmiş ek aidatları, Kurum üyeliğinin herhangi bir sebeple son bulması halinde, birinci fıkradaki sürelere bakılmaksızın nemasıyla birlikte ödenir." hükmüne,
- 33 üncü maddesinde, "Yönetim Kurulu, Kurumun maksat ve gayesinin tahakkuk ettirilmesi ve mevcutlarının işletilmesi ve nemalandırılması maksadiyle:
...
h) Daimi üyeleri mesken sahibi yapmak maksadıyla, Konut Ön Biriktirim Fonu kurmaya, arsalar almaya ve bu arsalar üzerinde meskenler inşa etmeye veya bu maksatla mubayaa edeceği gayrimenkulleri, peşin veya ipotek karşılığında 20 seneye kadar vade ve faizli taksitle kendilerine satmaya,
... yetkilidir.",
- 35 inci maddesinde, " Kurumun muafiyetleri aşağıdadır:
a) Kurum, Kurumlar vergisine tabi değildir.
b) Kuruma yapılacak bağışlar, Kurumunun ne nam altında olursa olsun, üyelerine veya kanuni mirascılarına yapacağı yardımlar Veraset ve İntikal Vergisiyle Gelir Vergisinden,
c) Kurum, yapacağı her türlü muameleler dolayısiyle Damga Resminden,
d) Daimi ve geçici üyelerinden yapılacak aidat tevkifatı Gelir Vergisinden,
e) Kurumun her türlü gelirleri Gider Vergisinden,
muaftır."
hükümlerine yer verilmiştir.
Bu hüküm ve açıklamalara göre, 657 sayılı Kanuna göre yapılan kesintiler ile Ordu Yardımlaşma Kurumu ve benzeri kamu kurumlar için yapılan kanuni kesintiler 193 sayılı Kanunun 63 üncü maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendi uyarınca ücretin gerçek safi değerinin hesabında indirim olarak dikkate alınabilecektir. Ancak, OYAK tarafından daimi üyelerinin konut sahibi olmalarına yardımcı olmak amacıyla yürütülen Konut Ön Biriktirme Fonuna, katılımcılar tarafından isteğe bağlı olarak yapılan aidat ödemeleri kanuni bir zorunluluk olmadığı gibi söz konusu Fona ödenen bu aidatların ücretin safi tutarının tespitinde indirim konusu yapılmasına ilişkin kanuni bir düzenleme bulunmamaktadır.
Dolayısıyla, OYAK tarafından daimi üyelerinin konut sahibi olmalarına yardımcı olmak amacıyla yürütülen ve üyelerin istemeleri halinde katılım sağladıkları Konut Ön Biriktirme Fonuna ödemiş olduğunuz katkı payı tutarlarının ücret matrahınızın tespitinde indirim olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.
Öte yandan 205 sayılı Kanunun 35 nci maddesinde Ordu Yardımlaşma Kurumuna yönelik muafiyetler düzenlenmiş olup kendi isteğinizle katılmış olduğunuz Konut Ön Biriktirme Fonuna yapmış olduğunuz katkı payı ödemelerinin bu kapsamda değerlendirilmesi mümkün değildir.
Bilgilerinize sunulur.
Saygılarımızla…