|
ÖZELGE BİLGİLENDİRME |
|
|
TARİH |
19.09.2025 |
|
SAYI |
2025/180 |
|
KONU |
Hindistan Cumhuriyeti mukiminden alınan danışmanlık hizmetinin vergi kanunları karşısındaki durumu hk. |
|
ÖZELGE TARİHİ |
11.06.2025 |
|
ÖZELGE SAYISI |
E-38418978-299-321125 |
Ankara Defterdarlığı’ nın ‘’ Hindistan Cumhuriyeti mukiminden alınan danışmanlık hizmetinin vergi kanunları karşısındaki durumu ‘’ hakkındaki özelgesi aşağıdaki gibidir.
İlgide kayıtlı özelge talep formunda, Şirketinizin biyokimya, mikrobiyoloji, moleküler biyoloji, genetik, biyoteknoloji ve biyoinformatik konularında araştırma, geliştirme, üretim, ticaret, danışmanlık ve eğitim faaliyetinde bulunduğu, Ar-Ge merkezinin ise “…” Vergi Dairesi Müdürlüğünün “…” vergi kimlik numaralı mükellefi “…”'nin olduğu, ilgili firmanın yürütmekte olduğu “…” projelerinde ürün geliştirmelerine danışmanlık hizmeti verdiğiniz, ancak danışmanlık hizmetlerinde bazı konularda “…”, Hindistan adresinde ikamet eden “…” isimli Hindistan vatandaşından ülkemize gelmek suretiyle veya uzaktan bilgisayar ve mobil uygulamalar üzerinden danışmanlık hizmeti aldığınız belirtilerek söz konusu kişiden alınan danışmanlık hizmeti karşılığında tarafınızca yapılacak ödemelerin tevkifata tabi olup olmadığı hususunda Defterdarlığımız görüşü talep edilmektedir.
GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun "Mükellefler" başlıklı 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde, Türkiye'de yerleşmiş olan gerçek kişilerin Türkiye içinde ve dışında elde ettikleri kazanç ve iratların tamamı üzerinden vergilendirilecekleri hükme bağlanmış olup anılan Kanunun;
- "Türkiye'de yerleşme" başlıklı 4 üncü maddesinde, "Aşağıda yazılı kimseler Türkiye'de yerleşmiş sayılır:
1. İkametgâhı Türkiye'de bulunanlar (İkametgâh, Kanunu Medeninin 19'uncu ve müteakip maddelerinde yazılı olan yerlerdir);
2. Bir takvim yılı içinde Türkiye'de devamlı olarak altı aydan fazla oturanlar (Geçici ayrılmalar Türkiye'de oturma süresini kesmez.)",
- "Mükellefler ve mevzu" başlıklı 6 ncı maddesinde, Türkiye'de yerleşmiş olmayan gerçek kişilerin sadece Türkiye'de elde ettikleri kazanç ve iratlar üzerinden vergilendirileceği,
- "Kazanç ve iradın Türkiye'de elde edilmesi" başlıklı 7 nci maddesinde, "Dar mükellefiyete tabi kimseler bakımından kazanç ve iradın Türkiye'de elde edildiği aşağıdaki şartlara göre tayin olunur:
...
4. Serbest meslek kazançlarında: Serbest meslek faaliyetlerinin Türkiye'de icra edilmesi veya Türkiye'de değerlendirilmesi,
...
Bu maddenin 3 üncü, 4 üncü, 5 inci ve 7 nci bentlerinde sözü edilen değerlendirmeden maksat, ödemenin Türkiye'de yapılması veya ödeme yabancı memlekette yapılmışsa, Türkiye'de ödeyenin veya nam ve hesabına ödeme yapılanın hesaplarına intikal ettirilmesi veya kârından ayrılmasıdır."
-"Serbest meslek kazancının tarifi" başlıklı 65 inci maddesinde, "Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmıyan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.
..."
hükümlerine yer verilmiştir.
Aynı Kanunun "Vergi tevkifatı" başlıklı 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında tevkifat yapmakla yükümlü olanlar sayılmış olup, aynı fıkranın (2) numaralı bendinin (b) alt bendinde, yaptıkları serbest meslek işleri dolayısıyla bu işleri icra edenlere yapılan ödemelerden (2009/14592 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla belirlenen) %20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacağı belirtilmiştir.
Bu hükümlere göre, Hindistan Cumhuriyeti mukimi kişiden almış olduğunuz danışmanlık hizmetinin serbest meslek hizmeti olarak değerlendirilmesi gerektiğinden, söz konusu danışmanlık hizmeti karşılığında yapacağınız ödemeler üzerinden Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (2/b) bendi uyarınca gelir vergi tevkifatı yapmanız gerekmektedir.
ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME ANLAŞMALARI YÖNÜNDEN
Hükümleri 1/1/1994 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanan Türkiye Cumhuriyeti ile Hindistan Cumhuriyeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması"nın (Anlaşma) "Gayrimaddi Hak Bedelleri ve Teknik Hizmet Ücretleri" başlıklı 12 nci maddesinde, "1. Bir Akit Devlette doğan ve diğer Akit Devletin bir mukimine ödenen gayrimaddi hak bedelleri ve teknik hizmet ücretleri, bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
2. Bununla beraber, sözkonusu gayrimaddi hak bedelleri veya teknik hizmet ücretleri elde edildikleri Akit Devlette ve o Devletin mevzuatına göre de vergilendirilebilir; ancak, gayrimaddi hak bedeli ve teknik hizmet ücretleri elde eden kişi gayrimaddi hak bedeli veya teknik hizmet ücretlerinin gerçek lehdarı ise bu şekilde alınacak vergi, gayrimaddi hak bedelinin veya teknik hizmet ücretlerinin gayrisafi tutarının yüzde 15'ini aşmayacaktır.
3. Bu maddede kullanılan "gayrimaddi hak bedelleri" terimi, sinema filmleri, radyo - televizyon yayınlarında kullanılan filmler veya bantlar dahil olmak üzere edebi, sanatsal, bilimsel her nevi telif hakkının, her nevi patentin, alameti farikanın, desen veya modelin, planın, gizli formül veya üretim yönteminin kullanımı veya kullanma hakkı ile sınai, ticari, bilimsel teçhizatın veya sınai, ticari, bilimsel tecrübeye dayalı bilgilerin kullanımı veya kullanma hakkı karşılığında ödenen her türlü bedelleri kapsar.
4. Bu maddede kullanılan "teknik hizmet ücretleri" terimi, ödemeleri yapan kişinin istihdam ettiği kişilere yapılan ödemelerin dışında herhangi bir kişiye yönetim, teknik veya danışma nitelikli hizmetler karşılığında, diğer personel veya teknik hizmetler sağlama da dahil ödemeleri ifade eder.
...." hükümlerine yer verilmiştir.
Hindistan mukimi gerçek kişinin şirketinize vermiş olduğu hizmetler karşılığında elde ettiği gelirlerin Anlaşmanın "Gayrimaddi Hak Bedelleri ve Teknik Hizmet Ücretleri" başlıklı 12 nci maddesi dördüncü fıkrası kapsamında teknik hizmet ücreti olarak değerlendirilmesi gerekmektedir.
Buna göre, Hindistan mukimi gerçek kişinin firmanıza vermiş olduğu hizmetler dolayısıyla elde edeceği gelirleri vergileme hakkı Hindistan'a aittir. Ancak, Anlaşmanın 12 nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca Türkiye'nin de söz konusu ödemeler üzerinden vergi alma hakkı bulunmakta olup; Hindistan mukimi kişinin gelirin gerçek lehdarı olması durumunda alınacak vergi, teknik hizmet ücretinin gayrisafi tutarının %15'ini aşamayacaktır. Diğer taraftan, Türkiye'de ödenen vergilerin, Anlaşmanın "Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi" başlıklı 22 nci maddesinin (2/a) fıkrası uyarınca Hindistan tarafından mahsup edilmesi yoluyla çifte vergilendirmenin önlenmesi sağlanmış olacaktır.
Anlaşma hükümlerinin iç mevzuata göre değişiklik getirdiği durumlarda, Anlaşma hükümlerinden yararlanabilmek için söz konusu Hindistan mukimi gerçek kişinin Hindistan'da tam mükellef olduğunun ve tüm dünya kazançları üzerinden bu ülkede vergilendirildiğinin Hindistan yetkili makamlarından alınacak bir belge (mukimlik belgesi) ile kanıtlanması ve bu belgenin aslı ile birlikte Türkçe tercümesinin noterce veya bu ülkedeki Türk Konsolosluklarınca tasdik edilen bir örneğinin vergi sorumlularına ve/veya ilgili vergi dairesine ibraz edilmesi gerekmektedir. Mukimlik belgesinin ibraz edilememesi durumunda ise ilgili Anlaşma hükümleri yerine iç mevzuat hükümlerimizin uygulanacağı tabiidir.
Bilgilerinize sunulur.
Saygılarımızla…