ÖZELGE BİLGİLENDİRME
TARİH	17.10.2025
SAYI	2025/220
KONU	Uçak alımı ile ilgili sözleşmelerin 6361 sayılı Kanun kapsamında damga vergisi ve harçtan istisna olup olmadığı hk.
ÖZELGE TARİHİ	31.10.2024
ÖZELGE SAYISI	E-97895701-155[2024/182]-1531372

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

İstanbul Defterdarlığı’ nın ‘‘ Uçak alımı ile ilgili sözleşmelerin 6361 sayılı Kanun kapsamında damga vergisi ve harçtan istisna olup olmadığı ‘’ hakkındaki özelgesi aşağıdaki gibidir.

 

İlgide kayıtlı özelge talep formunuz  ve eklerinin incelenmesinden, şirketinizin turistik, gezi, hava taksi taşımacılığı dahil hava yolcu taşımacılığı alanında faaliyet gösterdiği, …/…/2022 tarihinde … Lojistik A.Ş. firması ile Amerika Birleşik Devletleri mukimi … Inc. firması arasında … numaralı "Uçak Satın Alma Sözleşmesi" imzalandığı, bu sözleşme kapsamında tadil sözleşmeleri imzalandığı (1, 2, 3, 4, 5 no.lu tadil sözleşmeleri), …/…/2024 tarihli "Tadil No:6 (Devir İçin Onay)" başlıklı kağıt ile sözleşmenin … Lojistik A.Ş. firması tarafından şirketinize devredildiği, …/…/2024 tarihinde şirketiniz ile … Finansal Kiralama A.O. arasında "Finansal Kiralama Sözleşmesi" imzalandığı, bu sözleşmeye istinaden …/…/2024 tarihinde "Tadil No:8 (Devir Onayı)" başlıklı kağıt ile söz konusu "Uçak Satın Alma Sözleşmesi" ve tadillerinin … Finansal Kiralama A.O. firmasına devredildiği, finansal kiralamaya konu hava aracının ithalatı ile ilgili Sivil Havacılık Genel Müdürlüğüne tescil başvurusu yapılacak olması sebebiyle adı geçen Genel Müdürlük tarafından talep edilen yeminli türkçe tercüme edilmiş apostilli kağıtların noter tasdik işlemleri sırasında 6361 sayılı Kanun kapsamında damga vergisi ve harç istisnası uygulanıp uygulanmayacağı hususunda görüş talep edildiği anlaşılmıştır. 

 492 sayılı Harçlar Kanununun 38 inci maddesinin birinci fıkrasında, noter işlemlerinden bu kanuna bağlı (2) sayılı tarifede yazılı olanların noter harçlarına tabi olduğu; 41 inci maddesinde, noter harçlarının (2) sayılı tarifede yazılı işlemlerden değer veya ağırlık ölçüsüne göre nispi, işlemin nevi ve mahiyetine göre maktu esas üzerinden alınacağı; 47 nci maddesinde, noterde işleme konu edilmiş belli tutarı ihtiva eden her nevi senet, mukavelename ve kağıtların değiştirilmesi halinde, değişikliğe ilişkin senet, mukavelename ve kağıtların artan miktar üzerinden aynı nispette harca tabi olacağı hükme bağlanmıştır.

Diğer taraftan, 488 sayılı Damga Vergisi Kanununun 1 inci maddesinde, bu Kanuna ekli (1) sayılı tabloda yazılı kağıtların damga vergisine tabi olduğu, bu Kanundaki kağıtlar teriminin, yazılıp imzalanmak veya imza yerine geçen bir işaret konmak suretiyle düzenlenen ve herhangi bir hususu ispat veya belli etmek için ibraz edilebilecek olan belgeler ile elektronik imza kullanılmak suretiyle manyetik ortamda ve elektronik veri şeklinde oluşturulan belgeleri ifade edeceği, yabancı memleketlerle Türkiye'deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen kağıtların, Türkiye'de resmi dairelere ibraz edildiği, üzerine devir veya ciro işlemleri yürütüldüğü veya herhangi bir suretle hükümlerinden faydalanıldığı takdirde vergiye tabi tutulacağı; 3 üncü maddesinin birinci fıkrasında, damga vergisinin mükellefinin kağıtları imza edenler olduğu, üçüncü fıkrasında, yabancı memleketlerle Türkiye'deki yabancı elçilik ve konsolosluklarda düzenlenen kağıtların vergisinin, Türkiye'de bu kağıtları resmi dairelere ibraz eden, üzerlerinde devir veya ciro işlemleri yapanlar veya herhangi bir suretle hükümlerinden faydalananların ödeyeceği, ancak bunlardan ticari veya mütedavil kağıt mahiyetinde bulunanların vergisini, bunları en evvel satan veya kabul veya başka suretle kullanan kişilerin ödeyeceği; 4 üncü maddesinde, bir kağıdın tabi olacağı verginin tayini için o kağıdın mahiyetine bakılacağı ve buna göre tabloda yazılı vergisinin bulunacağı, kağıtların mahiyetinin tayininde, şekli kanunlarda belirtilmiş olanlarda kanunlardaki adlarına, belirtilmemiş olanlarda üzerlerindeki yazının tazammun ettiği hüküm ve manaya bakılacağı, mahiyeti tayin edilmek istenen kağıt üzerinde başka bir kağıda atıf yapılmışsa, atıf yapılan kağıdın hükümlerine nazaran iktisap ettiği mahiyete göre vergi alınacağı; 10 uncu maddesinde, belli para teriminin, kağıtların ihtiva ettiği veya bunlarda yazılı rakamların hasıl edeceği parayı ifade edeceği; 14 üncü maddesinin ikinci fıkrasında, belli parayı ihtiva eden mukavelenamelerin değiştirilmesi halinde artan miktarın aynı nispette vergiye tabi olacağı hükme bağlanmıştır.

Aynı Kanuna ekli (1) sayılı tablonun "I. Akitlerle ilgili kağıtlar" başlıklı bölümünün A/1 fıkrasında, belli parayı ihtiva eden mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknamelerin; A/3 fıkrasında, kefalet, teminat ve rehin senetlerinin nispi damga vergisine tabi tutulacağı hüküm altına alınmıştır.

Öte yandan, 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanununun 37 nci maddesinin birinci fıkrasında, "Finansal kiralama sözleşmeleri, bu sözleşmelerin devrine ve tadiline ilişkin kâğıtlar, finansal kiralama konusu malların teminine ilişkin kiralayan ve satıcı arasında düzenlenen sözleşmeler ile bunların teminatı amacıyla düzenlenen kâğıtlar damga vergisinden, bu kâğıtlarla ilgili yapılacak işlemler (finansal kiralama konusu gayrimenkullerin kiralayanlar tarafından devir alınmasına ilişkin tapu işlemleri hariç) harçtan müstesnadır." hükmüne yer verilmiştir.

 Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 19 uncu maddesinde, vergi alacağının, vergi kanunlarının vergiyi bağladıkları olayın vukuu veya hukuki durumun tekemmülü ile doğacağı hüküm altına alınmıştır.

 İlgide kayıtlı özelge talep formu eklerinin incelenmesinden, söz konusu uçağın alımı ile ilgili ilk sözleşmenin … Lojistik A.Ş. firması ile Amerika Birleşik Devletleri mukimi … Inc. firması arasında …/…/2022 tarihinde imzalandığı, daha sonra 1, 2, 3, 4, ve 5 No.lu tadillerle sözleşmede değişiklikler yapıldığı, …/…/2024 tarihli "Tadil No:6 (Devir İçin Onay)" başlıklı kağıt ile tüm hak ve yükümlükleriyle sözleşmenin … Lojistik A.Ş. tarafından satıcı firmanın da onayı ile şirketinize devredildiği, "Tadil No:7" başlıklı kağıt ile adres değişikliğinin işlendiği, şirketiniz ile … Finansal Kiralama A.O. arasında …/…/2024 tarihinde "Finansal Kiralama Sözleşmesi" düzenlendiği, bu sözleşmeye istinaden …/…/2024 tarihinde "Tadil No:8 (Devir Onayı)" başlıklı kağıt ile söz konusu uçağın şirketiniz tarafından … Finansal Kiralama A.O. firmasına devredildiği, "Tadil No:9" başlıklı kağıt ile de satıcının … Inc., alıcının … Finansal Kiralama A.O. olduğu hususunun sözleşmeye işlendiği anlaşılmaktadır. 

 Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde, 6361 sayılı Kanunun 37 nci maddesi ile finansal kiralama sözleşmelerine, bu sözleşmelerin devrine ve tadiline ilişkin kağıtlara, finansal kiralama konusu malların teminine ilişkin kiralayan ve satıcı arasında düzenlenen sözleşmeler ile bunların teminatı amacıyla düzenlenen kağıtlara damga vergisi istisnası; bu kağıtlar yönünden yapılacak işlemlere de harç istisnası getirildiği dikkate alındığında, şirketiniz ile … Finansal Kiralama A.O. arasında …/…/2024 tarihinde düzenlenen "Finansal Kiralama Sözleşmesi" ve bu sözleşmeye istinaden finansal kiralama konusu uçağın … Finansal Kiralama A.O. firmasına devrine ilişkin düzenlendiği anlaşılan …/…/2024 tarihli "Tadil No:8 (Devir Onayı)" ve …/…/2024 tarihli "Tadil No:9" başlıklı kağıtlara ve bunların teminatına ilişkin düzenlenen kağıtlara damga vergisi, bu kağıtlarla ilgili işlemlere noter harcı istisnası uygulanması mümkün bulunmaktadır.

Ancak, söz konusu uçak ile ilgili olarak finansal kiralama sözleşmesine konu edilmeden önceki tarihlerde düzenlenen kağıtlara ve bu kağıtlarla ilgili işlemlere 6361 sayılı Kanunun 37 nci maddesi kapsamında damga vergisi ve harç istisnası uygulanması mümkün değildir.

 

Bilgilerinize sunulur.       

Saygılarımızla…